Yapay zekâ konusunda yaşanan hızlı gelişmeler farklı alanlarda birçok ürün yaratılmasını sağlıyor. Sanal influencerlar da yaratılan bu ürünlerden biri. Giderek sayıları artan ve sanal insan olarak da adlandırılan bu fenomenler tüketicileri etkiliyor fakat tüketiciler henüz sanal influencerlara yeterince hazır değil.
Ayşe Balcı Toplu, 23 Eylül 2024
Geleneksel medya veya ağızdan ağıza iletişim yoluyla yapılan reklamcılığın yanında yeni medya araçları ve influencerlar reklam sektörünün vazgeçilmezleri arasında öne çıkıyor. Artık yapay zekâ teknolojileri ile yaratılan sanal influencerların da pazarlama sektöründe kullanılmaya başlandığı bir dönemdeyiz. Influencer pazarlamacılığı fenomenler ya da ünlüler aracılığıyla yeni bir reklam anlayışını öne çıkarıyor. Çeşitli teknoloji firmaları tarafından bilgisayar ortamında yapay zekâ desteği ile oluşturulan ve sosyal medyada gerçek kişi gibi sunulan sanal influencerlar da artık tüketici tercihlerini önemli oranda etkiliyor.
Dijital ortamda alışverişin giderek daha fazla tercih edilmeye başlaması bu ortamdaki pazarlama ve reklam çalışmalarındaki rekabete de yansıyor. Dijital pazarlamada yaşanan yoğun rekabet markaları daha yaratıcı olmaya ve farklı reklam anlayışına yöneltiyor. Küresel markalar artık sadece influencerlarla yetinmiyor. Yapay zekâ ürünü olan sanal influencerlar da markaların dikkatini çekiyor. Bu nedenle markalar sanal influencerlarla reklam anlaşmaları yapıyor hatta artık kendi sanal influencerlarını yaratıyor. Bu bakımdan sanal influencerlar gittikçe daha önemli bir konu haline gelecek gibi görünüyor.
Kaynak: instagram
Ay Pera, takipçileri tarafından insan gibi görülüyor
Anadolu Üniversitesi’nden Doç. Dr. Sevil Bayçu ve Kocaeli Üniversitesi’nden Arş. Gör. Betül Artukarslan, “Sanal Bir Influencer Üzerine Duygu Analizi: Ay Pera” adlı çalışmalarında, Türkiye’nin ilk sanal influencerlarından biri olan Ay Pera’nın Instagram hesabındaki gönderilerine yapılan yorumları duygu analizi yöntemiyle inceliyor.
Araştırmacılar, influencerlığın yeni bir türü olan sanal influencer örneklerinin dünyada oldukça fazla olduğunu fakat Türkiye’de çok fazla örneğinin bulunmadığını belirtiyor.
Çalışmada, Ay Pera’nın Instagram paylaşımlarına yapılan yorumlara bakıldığında, bir insana atfedilen duygu ve düşüncelerin Ay Pera’ya da yönlendirildiği tespit ediliyor. Bunda Ay Pera’nın tıpkı bir insan gibi günlük rutinlerini paylaşması, zevklerini, hayallerini ve yaşam biçimini sunmasının payı olduğu vurgulanıyor. Ay Pera’nın paylaşımlarında, onun bir robot olup olmadığı gizemini korusa da takipçilerin duygu ve düşüncelerine hitap ederek insani yanını kuvvetlendirdiği görülüyor. Ay Pera’nın takipçileri, onun paylaştığı içeriklere pozitif, negatif ve nötr duyguları içeren yorumlar yapıyor.
Türkiye merkezli sanal influencerların Instagram hesaplarına ilişkin veriler
Ay Pera’nın takipçileri robot mu insan mı olduğunu tartışıyor
Çalışmaya göre ülkemizde türünün ilk örneklerinden biri olan Ay Pera’ya karşı kullanıcıların bir anlamlandırma çabasına girdikleri görülüyor. Ay Pera’nın robot, insan ya da oyun olup olmadığını anlamaya yönelik yorumların çokluğu dikkat çekiyor. Bu nedenle takipçiler, Ay Pera’yı kendi bildikleri karakterlere benzeterek onu anlamlandırmaya çalışıyor.
Ay Pera’nın Instagram gönderilerine yapılan yorumların duygu analizi sonuçları
Kaynak: SANAL BİR INFLUENCER ÜZERİNE DUYGU ANALİZİ: AY PERA
İnsanlar Ay Pera hakkında daha çok nötr bir duyguya sahip
İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi (İNİF E-Dergi)’nde yayınlanan makalede araştırmacılar, Ay Pera’nın Instagram gönderilerine yapılan yorumların ağırlıklı olarak nötr yani pozitif ya da negatif bir duygu belirtmeyen yorumlar olduğunu ortaya koyuyor.
Ay Pera’nın ne olduğunu anlamaya yönelik yapılan nötr yorumlar arasında, “Robot olduğuna emin miyiz?” “Hangi oyun bu?” “Robot mu bu kız?” “Robot gibi duruyorsun” “Gerçek olduğuna emin miyiz?” “Bu insan mı?” gibi yorumlar yer alıyor.
Bayçu ve Artukarslan, nötr yorumlardan sonra ağırlıklı olarak pozitif yorumların yapıldığını belirtiyor. Yapılan yorumlar, Ay Pera’nın tüketicilere güzel ve hoş geldiğini gösteriyor. Pozitif yorumlar arasında, “Çok güzelsin”, “Harika”, “Robot benden güzel” “Aşık oldum” ve “Robot nasıl bu kadar güzel olabilir” gibi ifadeler yer alıyor. Araştırmacılara göre bu yorumlar, nötr duygulardan pozitif duygulara doğru bir geçişin olduğunu ve zamanla bunun artma ihtimalinin yüksek olduğunu gösteriyor.
Ay Pera ile ilgili negatif yorumlar arasında ise sanal influencerın “korkunç” göründüğüne ya da “rahatsız edici” olduğuna dair yorumların yer aldığını belirtiliyor. Takipçilerin, Ay Pera’nın paylaşımlarındaki yanlışları bulup ortaya çıkarmaya çalıştığı ve onun açığını aradıkları görülüyor. Yapılan negatif yorumlar arasında, “Kölemizsin”, “Hurdalığına geri dön” ve “Bir sen eksiktin” gibi ifadeler yer alıyor. Araştırmacılara göre bu yorumlar, sanal karakterin bazı kullanıcılar tarafından hoş karşılanmadığını gösteriyor.
Araştırmacılar, sanal influencer hakkında ortaya konulan duyguların üretilen içeriklerle de ilişkisi olduğunu belirtiyor. Sanal influencerlar sadece ürettikleri içeriklerle var olan karakterler olduğundan dolayı üretilen içeriklerin de tüketici üzerinde olumlu ya da olumsuz etki yaratmasının kaçınılmaz olduğuna dikkat çekiliyor.
Kaynak: İnstagram
Tüketiciler henüz sanal influencerlara alışkın değil
Yapılan çalışmaya göre sanal bir influencer olan Ay Pera hakkında yapılan yorumlar, insanların yeni teknolojik gelişmeler ve yapay zekâ ürünlerine karşı mesafeli olduğunu ortaya koyuyor. Bu mesafenin hemen ortadan kalkabilecek gibi olmadığının altı çiziliyor. Bu durumun en büyük nedenlerinden biri, kullanıcıların karakterin tam olarak nasıl yaratıldığını bilmemelerinden kaynaklanan bilgisizlik durumu.
Araştırmacılar, çalışmanın ortaya koyduğu şu anki bilinmezlik durumunun, tüketicileri sanal influencerla ilgili pozitif ya da negatif olarak kesin bir duyguya yönlendirmeye olanak tanımadığını vurguluyor. İlerleyen dönemlerde tüketicilerin Ay Pera gibi sanal influencerlarla daha fazla karşılaşmasıyla birlikte, bu karakterlere alışılabileceği ve nötr duygular yerine pozitif ya da negatif duygular geliştirilebileceği ifade ediliyor.
Kaynak: İnstagram
Sanal influencerlar insanların yerini alabilir
Doç. Dr. Sevil Bayçu ve Arş. Gör. Betül Artukarslan tarafından yapılan çalışma, tüketicilerin, sanal influencerlara karşı mesafeli olduğunu ve onlar hakkında net bir fikir geliştiremediklerini ortaya koyuyor.
Tüketicilerin tutundukları bu mesafeli tavır zamanla tersine dönebilir. Sanal influencer kullanımı gelişen yapay zekâ teknolojileri ile birlikte daha çok hız kazanacak gibi. Robotların ve yapay zekânın insanların yerini alacağı ve milyonlarca insanın işsiz kalacağı korkularının yaşandığı günümüzde bu durumu sanal influencerlar üzerinden de okumak olanaklı.
Sanal influencerlar, sadece ürün pazarlama değil foto model, şarkıcı, reklam oyuncusu gibi birçok farklı alanda karşımıza çıkıyor. Bu durum, sanal influencerların, influencerları ya da buna benzer mesleklerle geçimini sağlayan insanları saf dışı bırakabileceği ve onlara galebe çalabileceği anlamına geliyor. Hatta sanal influencerların geleceğin kanaat önderleri olabileceğini söylemek de mümkün gözüküyor. Bu açıdan sanal influencerların önümüzdeki yıllarda ne tür gelişim sergileyecekleri oldukça merak uyandırıyor.
#sanalinfluencer #yapayzekâ #aypera #sosyalmedya #Instagram #duyguanalizi
