Fiyatlandırma stratejileri, müşteri memnuniyetinin sağlanmasında en önemli etkenlerden birisi. İletişim ve pazarlama uzmanlarının ana hedeflerinden biri olan müşteri memnuniyetinin sağlanmasında fiyat indirimleri önemli bir rol oynuyor. Markalar piyasa değerlerini arttırmak ve stoklarını bitirmek için farklı günlerde farklı indirim kampanyalarından yararlanıyor. Her yıl Kasım ayında uygulanan ve müşteri kitlelerine fayda sağlayan 'Black Friday' indirimleri ilgi odağı oluyor.
29 Kasım 2024
Pazarlama iletişiminin en önemli stratejisi olan fiyat indirimleri tüketicilerin dikkatini çekiyor ve satın alma davranışlarını etkilemenin önemli yöntemlerinden birisi oluyor. Adil fiyatlandırma, tüketicilerin daha fazla satın almasını ve bu alışverişi tekrar etmesini sağlayarak satıcıların müşteriler arasındaki yerini büyütmesine yardımcı oluyor. Bu nedenle birçok satıcı ve şirket kampanyalarında indirim tekniğini kullanıyor.
İndirimler, satış reklamları, paket teklifleri gibi tüketiciyi cezbedici uygulamalar ekonomik değişkenlerden çok psikolojik değişkenlere dayalı hale geliyor. İnsanlar ürünü indirimli fiyattan satın almazsa, uygun fiyatlı alışverişi kaçırma ihtimali olduğunu düşünüyor. Çeşitli indirimlerden yararlanılarak satın alma işlemini gerçekleştirmiş olmak tüketicilerde karlı olmasa bile olumlu ve güven verici bir his oluşturabiliyor.
Kaynak: Freepik
İndirim kampanyaları mevcut müşterileri memnun etmek ve yeni müşteri kazandırmayı amaçlıyor. Çankaya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi ’nden Dr. Öğr. Üyesi Nefise Şirzad’ın “İndirim Kampanyalarının Tüketicilerin Fiyat Algısı Üzerindeki Etkisi: Black Friday Örneği” adlı çalışmasına göre tüketimi teşvik eden birçok şirket ve marka tarafından uygulanan indirim kampanyalarından birin “Black Friday” kampanyası. Black Friday, tüketicinin ihtiyacı olan ürünleri uygun fiyata temin etmek ve markaların ürün stoklarını azltmasını sağlaması açısından hem üreticileri hem de tüketiciler için önemli fırsatlar sunan bir gün olarak değerlendiriliyor.
Her yıl Kasım ayının dördüncü Cuması dünyada marka ve şirketlerde izdiham yaşıyor. Yaşanan tüketim çılgınlığı zaman zaman kontrolden çıkabiliyor. Yapılan çalışmaya göre; Black Friday alışverişinin popülaritesi oldukça yüksek ve küresel tüketici kültürü üzerinde derin bir etkiye sahip. Günümüzde Black Friday’in, başta ABD olmak üzere İngiltere, Kanada, Güney Afrika ve Güney Kore gibi birçok ülkede de benimsendiği biliniyor.
Çalışmada tüketicilerin Black Friday’e yönelik algılarını ortaya koymak amacıyla “Efsane Cuma” etiketi ile 21-27 Kasım 2022 tarihleri arasında paylaşılan 4400 tweet ’in içerik analizi gerçekleştiriliyor. İncelenen tweetlerin yüzde 79’u #EfsaneCuma etiketini kullanmasına rağmen günlük haberler, siyasi paylaşımlar, ekonomiye dair bilgiler, sağlık sorunları ile ilgili yardım kampanyaları, özlü sözler ve trollemeler gibi anlamsız paylaşımları içeriyor. yüzde 14’ünde ise firmaların, ürünlerin veya kurumların tanıtım ve reklam paylaşımlarını ön plana çıkarmak için Efsane Cuma etiketi kullanıldığı belirleniyor. Efsane Cuma gününü doğrudan değerlendiren ve çalışmada analiz edilmesi amaçlanan tweetlerin ise toplam tweetlerin yüzde 7’sini oluşturduğu ifade ediliyor.
Şekil 1. #EfsaneCuma” İle Paylaşılan Tweetlerin Hiyerarşik Kod-Alt Kod Modeli İle Gösterimi
Efsane Cuma günü ile ilgili yapılan içerik analizine göre, kullanıcıların yüzde 61’i bu özel gün için ilan edilen indirimlere güvenmediğini belirtiyor. Çoğunlukla, Efsane Cuma günü yalan, kandırmaca, fiyat artışı, dolandırıcılık, bindirim günü, insanların sömürüldüğü gün ve kapitalist sistemin uydurması gibi kavramlarla tanımlanıyor. Ayrıca, Twitter kullanıcılarının yüzde 18’i bugünü aşırı tüketim, gereksiz tüketim ve doyumsuz tüketimle ilişkilendirerek, Efsane Cuma’yı tüketim çılgınlığı günü olarak nitelendiriyor. Efsane Cuma ile ilgili tweet paylaşanların yüzde 9’u ise ekonomik sıkıntılar yaşadıklarını ve bugünde yapılacak harcamalar için maddi olarak yetersiz olduklarını ifade ediyor.
Tweet paylaşan bireylerin yüzde 6’sı, Efsane Cuma’ya karşı tepkilerini dile getiriyor. Bazıları, cuma gününün mübarek bir gün olduğunu ve alışverişle ilişkilendirilmesinin kutsallığını ortadan kaldırdığını savunuyor, diğerleri ise bu özel günün "efsane", "kara", "şahane" gibi farklı kavramlarla anılmasından dolayı kavram kargaşasından rahatsız olduklarını belirtiyor. "#EfsaneCuma" etiketiyle tweet atan kullanıcıların yüzde 4’ü, Efsane Cuma ile ilgili reklamlardan şikayetçi olduklarını ifade ederken, sadece yüzde 2’si bugünün indirimlerinden memnuniyetini dile getiriyor.
Kaynak: Canva
Dr. Öğr. Üyesi Nefise Şirzad’ın Erciyes İletişim Dergisi’nde yayımlanan çalışmasında konuyla ilgili yapılan farklı araştırmalarda bazı tüketicilerin Black Friday indirimlerini fırsat olarak değerlendirirken, diğerlerinin bu indirimleri izdiham, kaos, kaliteden ödün verme ve satış hilesi gibi olumsuz algılarla ilişkilendirdiği sonucuna varıldığı belirtiliyor. Abartılı bulunan indirim ve kampanya reklamları ise kullanıcılarda bir bıkkınlık yaratıyor.
Black Friday indirimlerinin gerçekliği hakkındaki endişeleri ortadan kaldırmak ve müşteri güvenini kazanmak için işletmelerin halkla ilişkiler ve pazarlama iletişimi sorumluları, fiyat karşılaştırma tabloları ve grafikleri hazırlayıp, indirim kuponları sunmaları bir fikir olabiliyor. Böylece firmaların marka değerini artırarak müşterilerin sadık müşterilere dönüşmesini sağlamasına olanak sağlayacağı düşünülüyor.
#alışveriş #indirim #KaraCuma #EfsaneCuma #BlackFriday