Kocaeli’nin İstanbul’a yalnızca 100 km uzaklıkta yer alıyor olması, değerinin yeterince anlaşılamamasına neden oluyor. Önemli ticari yolları üzerinde bulunmasına ve iş turizmi payına rağmen ilin ülkeye katkıları tam olarak bilinmiyor. İş turizmi alanında Türkiye’de en fazla yabancı sermayeli firmaya sahip olan Kocaeli, Türkiye imalat endüstrisinin yüzde 13’ünü bünyesinde bulunduruyor. Kocaeli’nin ülkedeki araç üretimine yüzde 36,4, metal sanayisine yüzde 19, kimya sanayisine de yüzde 27 katkısı var. Ülkedeki ilk 1000 büyük işletmenin 133’ü de Kocaeli’nde yer alıyor. 35 limanı ile bir liman kenti olan il, araştırma geliştirme faaliyetleri alanında üs statüsünde. Türkiye’nin dış ticaretine yaptığı yüzde 19’luk katkı da mevcut. Bu oranlar şehrin iş turizmi alanında önemli bir yere sahip olduğunu gösteriyor.

Kaynak: Kocaeli Büyükşehir Belediyesi

Hem ziyaret hem ticaret

Kocaeli Üniversitesi Turizm Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Bilsen Bilgili’nin Şura Akademi Dergisi’nde yayınlan araştırmasına göre, yüzölçümü büyük olmamasına karşın Türkiye imalat sanayisinde önemli bir yere sahip Kocaeli, iş turizmi alanında öncü kentlerden. “Kocaeli’nin İş Turizmi Potansiyelinin Değerlendirilmesi” adlı çalışmaya göre, gezmek, bilgi edinmek, eğlenmek gibi amaçlara yönelik turizm türleri sürekli gündemde olsa da tarihi ticaret kadar eski olan iş turizmi önemini hiç kaybetmedi. Aksine günümüzde önemli turizm dallarından biri.

Kaynak: Kocaeli Büyükşehir Belediyesi

Kocaeli Türkiye’nin en büyük ikinci imalatçı şehri

Bilgili’nin yaptığı araştırmanın ilk kısmını, iş turizmine ilişkin teorik bilgilerin yer aldığı bir literatür taraması oluşturuyor. Araştırmacı, ikinci bölümde Kocaeli’nin turizm potansiyeline yönelik yapılan bilimsel çalışmaları, saha araştırmalarını, çalıştayları içerik analizi ile değerlendiriyor. Bilgili’nin aktardığına göre, Kocaeli 2020 yılında Gayri Safi Yurtiçi Hasılada kişi başına 96 bin 745 TL ile İstanbul’dan sonra ikinci sırada yer alıyor. Kocaeli’nin son on yıllık verileri incelendiğinde Türkiye imalat sanayisinin yüzde 13’lük bir kısmına sahip olduğu görülüyor. İmalatta öncü olan ilin turizm potansiyeli de oldukça yüksek olduğu ifade ediliyor.

Kocaeli iş turizmi potansiyelinde zirvede

Kocaeli turizm çeşitlerinin çekicilik dağılımları
Kocaeli’nin İş Turizmi Potansiyelinin Değerlendirilmesi

Araştırmaya göre iş turizmi, Kocaeli’nin turizm çeşitlerinin çekicilikleri dağılımında en yüksek orana sahip. Bilgili, Kocaeli’nin turizm varlıkları ile marka olabilmesinde kullanılabilecek en önemli aracın iş turizmi olduğunu, bu çeşidin diğer turizm çeşitlerinin etkinliğini artırabileceğini aktarıyor. Bilgili aynı zamanda kentin diğer turizm etkinliklerine katılımının sağlanması, konaklama gün sayısının artırılması gibi adımların oldukça değerli olduğunu belirtiyor. Ayrıca araştırmacının aktardığına göre, yapılan araştırmalar iş turizmi için gelen ziyaretçilerin kentin diğer turizm çeşitlerine yönlendirilmesi gerektiğini gösteriyor. Bu yönlendirme için gereken stratejilerin başında, tanıtım faaliyetlerini içeren fuarlar geliyor. Çalışmaya göre fuarların yaygınlaştırılması, çeşitlendirilmesi Kocaeli’nin iş turizmi potansiyelinin yeterince bilinmesi için atılması gereken adımlardan biri.

Kaynak: Google Maps

İstanbul’a yakınlığı yüzünden değeri bilinemeyen bir kent

Doç. Dr. Bilsen Bilgili’ye göre Kocaeli, İstanbul’a 100 km mesafede olmasının dezavantajlarını yaşıyor. İl, Türkiye imalatının önemli bir bölümünü gerçekleştiren ticaret yolları üzerinde bulunuyor. Bu sayede fuar ve kongre turizmi açısından büyük bir potansiyele sahip. Bu potansiyele rağmen çok yakınında İstanbul bulunması nedeniyle büyük fuarları henüz gerçekleştirebilmiş değil. Bununla birlikte, Sanayi ve Ticaret Odalarının girişimleriyle solo ve birçok alanda fuara ev sahipliği yapıyor. Oldukça geniş kapasitesi olan uluslararası fuar merkezi yıl içinde farklı zamanlarda ulusal ve uluslararası fuar ve kongreler düzenliyor.

Turizm çalıştayı

Araştırmacıya göre, 2018’de Kocaeli’ndeki turizm potansiyelinin arttırılmasına yönelik, valilik ve Kocaeli Üniversitesi’nin hazırladığı çalıştay da oldukça değerli.

Kocaeli’nin iş turizmine yönelik sorun ve çözüm haritası
Kocaeli’nin İş Turizmi Potansiyelinin Değerlendirilmesi

Çalıştayda, kapasite ve iletişim faktörleri turizm alanındaki temel sorunlar olarak ele alınıyor. İş turizmi kapasitesinin etkin şekilde değerlendirilebilmesi için turistlerin şehirde kalma sürelerinin uzatılması gerektiği aktarılıyor. Ayrıca yeni iş bağlantılarının oluşturulması için rehberlik faaliyetlerinin geliştirilmesi gerektiği ifade ediliyor. Turistlerin yeme içme gibi temel ihtiyaçlarının karşılanması için restoran ve ulaşım sorunlarının da çözülmesi gerektiği belirtiliyor. Diğer yandan fuar, kongre ve sergi gibi etkinliklerin Kocaeli’ne getirilmesi önemli görülüyor. Bu aşamada seyahat acentelerinin de üzerine düşeni yapması gerektiğine değiniliyor.

Kaynak: Kocaeli Büyükşehir Belediyesi

Kocaeli’ne yatırım teşvik edilmeli

Doç. Dr. Bilsen Bilgili, Kocaeli’nde oldukça önemli bir yere sahip olan iş turizminin, genel turizm potansiyeli üzerine kaldıraç etkisi yaratacağını aktarıyor ve bu alana yapılması gereken katkının önemini vurguluyor. Bilgili, gelecekte uluslararası markalaşmış fuar organizasyonlarının Kocaeli’ne alınabilmesi için, fuar ve kongre merkezi ihtiyacına yönelik yatırımlar yapılması gerektiğine değiniyor.

Araştırmacı aynı zamanda bu yatırımları gerçekleştirebilmek için araştırmalar yapılarak işletmelerin ihtiyaçlarının belirlenmesi, daha etkin ve verimli kullanılabilecek merkezlerin kurulması gerektiğini aktarıyor. Bilgili, diğer yandan kentin iş turizmine yönelik organizasyonlarına halkın katılımının önemli olduğu üzerinde duruyor.

Bilgili son olarak, iş turizmi amaçlı gelen turistlerin diğer turizm çeşitlerine yönlendirilmesi ve turizm endüstrisinden katma değerli payın alınabilmesi için, Sanayi ve Ticaret Odaları, Organize Sanayi Bölgeleri gibi kurumlar ile seyahat acenteleri arasındaki iş birliğinin artırılmasını öneriyor.