Elektrik faturanızda sadece ücrete mi bakıyorsunuz? Açık bıraktığınız lambanın ne kadar elektrik tükettiğini hiç merak ettiniz mi? Bunları düşünseydiniz elektrik tüketiminizde azalma olur muydu? Bu sorulara vereceğimiz cevaplar bizi enerji tasarrufuna götürebilir.
Neziha Kartal,07.06.2024
Enerji, hem çevre hem ülke ekonomisi hem de aile ekonomisi için önemli bir tüketim kalemi. Enerjiye olan ihtiyaç arttıkça enerji tüketimini azaltma önerileri de artıyor. Konutlarda akıllı sayaçlara geçilmesi, enerji verimliliği olan teknolojik araçların kullanımı ve tüketim geri bildiriminin kurumlarca yapılması öneriler arasında yer alıyor.
Bu konuda Kocaeli Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim Üyelerinden Doç. Dr. Ferhat Pehlivanoğlu ve Dr. Zeynep Narman’ın araştırması dikkat çekici bulgular içeriyor. Enerjinin sosyal ve ekonomik refahın merkezinde yer aldığını ve vazgeçilmez olduğunu vurgulayan araştırmacılar konut elektrik tüketimindeki artışın, konut alanlarında enerji verimliliği çalışmalarını ön plana çıkardığını ifade ediyorlar. Artışın sebepleri ise son kullanıcı sayısının fazla olması, ev aletlerinin çeşitliliği ve insanların konfor arayışı olarak sıralanıyor. Bu durumun ise enerji taleplerinin karşılanamamasına, yüksek miktarda enerji ithalatına ve daha sık elektrik kesintilerine yol açtığını belirtiliyor.
Geri bildirim tüketimi düşürüyor
"Konut Elektrik Tüketiminde Geribildirim Etkisinin Deneysel Analizi: Kocaeli Örneği” adlı çalışmada hiçbir politika kullanılmadığı zamanla kıyaslanarak elektrik tüketiminde bilgilendirmenin etkisini ölçülmek amaçlanıyor. Araştırma çerçevesinde Kocaeli’de 63 hane örneklem olarak belirleniyor ve bu haneler “Deney 1”, “Deney 2” ve “Kontrol” grubu olarak ayrılıyor. Kontrol grubunda bulunan hanelere tüketimlerine ilişkin bilgilendirme yapılmıyor. Deney 1 grubuna tüketimlerine ilişkin haftalık bilgilendirme yapılıyor, Deney 2 grubuna ise kendi tüketimlerine ek olarak komşularının tüketimleri hakkında da bilgilendirme yapılıyor.
Çalışmaya göre düzenli olarak yapılan geri bildirimler elektrik tüketimini düşürüyor. 12 hafta boyunca uygulanan deney kapsamında geri bildirim yapılan hanelerde elektrik tüketimi ortalama yüzde 6.5 düşüş gösteriyor. Deney öncesi döneme kıyasla kontrol grubunda yüzde 9 artış, Deney 1 grubunda yüzde 9, Deney 2 grubunda ise yüzde 4 azalış ile sonuçlanıyor. Sonuçlar neticesinde, tüketim üzerindeki asıl etkinin kişisel geri bildirim olduğu görülüyor.
İnsanların bilgilendirilmesi şart
Çalışmada tüketimi azaltma yollarını kullanıcılara aktarmanın önemine vurgu yapılıyor. Hanelere ne kadar elektrik tükettiklerine dair sadece bilgi verildiğinde tüketimde bir farklılık olmuyor. Ancak sonraki haftalarda tüketim bilgisinin yanında, nasıl elektrik tasarrufu yapılacağına dair bilgi verilmesiyle elektrik tüketiminde azalma görülüyor. Bu deneyle, İnsanlara sadece ne kadar elektrik tükettiği değil bu tüketimin nasıl azaltılabileceğinin de anlatılmasının gerekli ve yararlı olduğu belirleniyor.
Pehlivanoğlu ve Narman elektriğin depolanmamasının ve görünmez olmasının tüketimi arttırdığını, bu sebeple akıllı ölçüm teknolojilerinin enerjiyi görünür kıldığını ve kişileri tüketilen miktar üzerinde düşünmeye teşvik ettiğini belirtiyor. Araştırmacılar “Nitekim, enerji tasarrufu yapmaya çalışırken, hanelerin ışıkları söndürmek veya cihazları beklemeye almak gibi küçük, tekrarlayan görevleri yerine getirmeleri gerekir. Her bir eylemin enerji tüketimi ile ev faturaları üzerinde çok az etkisi vardır, ancak bir bütün halinde uygulandıklarında önemli ölçüde tasarruf sağlamaktadırlar.” diyerek evde tasarrufun önemini vurguluyor.
Kurumların geri bildiriminin yaygınlaşması insanların elektrik tüketimindeki farkındalığını artırabilir. Gelecek sefer faturanızı elinize aldığınızda rakamlara bir de bu gözle bakın. Doğaya katkı evde başlar. Belki elektrik faturanızda başlayan bu farkındalık, su ve diğer kaynakların kullanımına yönelik farkındalıkların oluşması için de önemli bir başlangıç olacaktır.