Dünya nüfusunun büyük çoğunluğu kentlerde yaşıyor. Dolayısıyla kentlerde, olağanüstü dönemler ile afetlere yönelik hazırlıklar yapılıyor ve kent yönetimleri afetle mücadele için çeşitli politikalar geliştiriyor. Geliştirilen politikalar hayata geçirilmediğinde afetler can ve mal kaybına yol açıyor.
Merve Dilmeç,19 Ağustos 2024
Teknolojideki dönüşümler sayesinde oluşmaya başlayan akıllı şehirler veya dijital ikizler, yeni teknolojileri kullanarak kentsel sorunlara çözüm bulmayı hedefleyen modern şehirler haline geliyor. Dijital ikizler, şehirlerin dijital kopyalarını oluşturarak gerçek dünyadaki kentsel alanların sanal hallerini oluşturuyor. Ayrıca gerçek ile sanal arasındaki veri transferini oluşturan dijital ikiz; kentin geçmişi, bugünü ve geleceğiyle ilgili bağlantıların kurulmasına fırsat tanıyor.
Akıllı şehir yaklaşımı, sensörler, yapay zekâ gibi gelişen çeşitli teknolojiler aracılığıyla üretilen kent verileri, şehirleri daha sistematik bir yönetime ve günlük hayat deneyimiyle birleştiriyor. Bu sayede akıllı şehirlerde dijital ikizler, gerçek ve sanal dünyalar arasında etkileşim sağlayarak, verimli ve sürdürülebilir şehirlerin oluşmasına katkıda bulunuyor.
Dijital ikiz teknolojisi ile kentlerde ulaşım, sağlık, kent planlaması, inşaat ve afet yönetimi gibi alanlarda gelişmeler oluyor. Bu teknoloji, afet öncesinde risklerin öngörülmesine ve gerekli önlemlerin alınmasına olanak tanıyor. Böylece, afet anında daha hızlı müdahale edilerek afet sonrasında iyileşme sürecine önemli katkılar sağlıyor. Dijital ikiz teknolojisinin kentsel alanda başlamasıyla insan odaklı kentsel dijital ikiz, vatandaş odaklı dijital ikiz ve dijital ikizli akıllı şehir gibi kavramlar gündeme geliyor.
Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Zehra Çubukcu, Giresun Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nden Doç. Dr. Levent Memiş ve Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nden Doç. Dr. Cenay Babaoğlu’na ait “Akıllı Şehirlerde Acil Durum ve Afet Yönetiminde Dijital İkiz Teknolojisi: Potansiyeller ve Uygulamalar” adlı çalışmada, dijital ikiz teknolojisi merkeze alınarak akıllı şehirlerdeki potansiyel kullanım alanları ele alınıyor. Akıllı şehirlerdeki acil durum ve afet yönetiminde dijital ikiz teknolojisinin katkılarına ve risklerine odaklanılıyor. Araştırma kavramsal düzeyde ele alınarak, uygulama örnekleri ve karşılaştırmalı araştırmalar üzerinde potansiyel faydalara ve risklere yer veriyor. Ayrıca literatür taraması ile yapılan çalışmada dijital ikiz teknolojisinde fiziksel durum ile dijital yapı arasında dinamik ve etkileşimli bir ilişki olduğu tespit ediliyor. Dolayısıyla bu teknoloji sürecinde kendi kendine işleyen sürekli bir güncellemeyle, insan deneyimi, tarihi veriler, uygulamalar ve tüm kaynaklardan bilgi akışı gerçekleştiriliyor.
Dijital ikizler; karşılaşılan afet durumlarının değerlendirilmesine, karar verilmesine, koordine edilmesine ve kaynak tahsis edilmesine katkı sağlıyor. Bu teknoloji ile sahip olunan veriler üzerinden riskler görülüyor ve müdahale edilerek iyileştirme çalışmaları yapılıyor veya olabilecek durumlar öncesinde tahmin edilerek optimize (sistemin verimli hale getirilmesi) ediliyor.
Dr. Öğr. Üyesi Zehra Çubukcu, Doç. Dr. Levent Memiş ve Doç. Dr. Cenay Babaoğlu’nun yaptığı çalışmada, dijital ikiz teknolojisinin akıllı şehirlerde afet yönetimi sürecinde kullanılmasının özellikle geleceğe yönelik öngörü sağlanması için simülasyonlar aracılığı ile farklı senaryoların denenmesi açısından önemli olduğu belirleniyor. Böylece afet öncesi süreçte ihtiyaçlar tespit edilerek gerekli önlemler alınıyor. Ayrıca akıllı kent uygulamaları, afetlere müdahalede hızlı ve doğru karar verme, iyileştirme ve zararların azaltılma aşamalarında afet bilgilerinin analiz edilerek altyapı geliştirme çalışmalarının yapılmasında kullanılabiliyor. Dijital ikizlerin afet yönetiminde, afete özgü durumlarda ve afete maruz kalan toplumun kendine özgü koşullarının anlaşılması ve buna göre harekete geçilmesi gerekiyor. Bu teknolojiler sayesinde afetlere karşı daha hazırlıklı ve dayanıklı şehirler oluşuyor.
#afetyönetimi #simülasyon #akıllışehirler #dijitalikizler #modern şehirler
